Việc vận chuyển hàng hóa đến Mombasa hoặc các quốc gia khác ngoài Kenya, vẫn có thể đi bằng đường bộ. Nhưng các nhà nhập khẩu Kenya trong và xung quanh Nairobi cho biết họ đã bị ép buộc phải sử dụng tuyến đường sắt cao tốc kể từ tháng 10 năm ngoái và phải trả thêm chi phí vận chuyển tăng gần 50%, theo Reuters (3/12). Việc vận chuyển bằng đường sắt mới khiến họ mất nhiều thời gian hơn để làm sạch hàng hóa tại kho tàu bị tắc nghẽn ở Nairobi và cần phải gửi một chiếc xe tải để thu thập hàng hóa từ nhà ga.
Tuyến đường sắt cao tốc mới Madaraka Express (Kenya), dài 472 km nối thủ đô Nairobi với thành phố cảng Mombasa được khánh thành ngày 29/05/2017. Công trình này trị giá 3,3 tỉ USD, do Ngân hàng Xuất-Nhập khẩu (của Trung Quốc) cho vay 90% tổng kinh phí xây dựng. Tuyến đường này chạy dọc theo một đường ray đổ nát của thực dân Anh được xây dựng cách đây một thế kỷ, nó đã cắt hành trình Nairobi-Mombasa từ 12 giờ xuống 4 giờ (đối với hành khách) và từ 24 giờ xuống 8 giờ (đối với hàng hóa).
Các doanh nghiệp Kenya chịu áp lực
Hợp đồng giữa Ngân hàng Xuất nhập khẩu Trung Quốc, Cơ quan quản lý cảng Kenya (KPA) và Đường sắt Kenya yêu cầu KPA cung cấp 1 triệu tấn hàng hóa cho đường sắt mỗi năm, tăng lên 6 triệu vào năm 2024. KPA cho biết hàng hóa đường sắt dự kiến sẽ đạt 5 triệu tấn trong năm nay, sau hơn 4 triệu vào năm ngoái.
Chính quyền cảng đang chuyển hướng các chuyến hàng đến đường sắt mới, một đại lý làm thủ tục hải quan có trụ sở tại Nairobi cho biết “Bạn có thể trả tiền cho dù bạn có thích hay không”
Hàng trăm người - cư dân, chủ doanh nghiệp và lãnh đạo địa phương - tổ chức các cuộc biểu tình hàng tuần ở cảng Mombasa nhằm phản đối yêu cầu bắt buộc vận chuyển hàng hóa bằng đường sắt mới. Đây là một cuộc cách mạng, nhà lập pháp của Hồi giáo Mohammed Ali cho biết hồi đầu tháng này khi những người biểu tình mang theo một chiếc quan tài giả mang nhãn hiệu “RIP Trung Quốc thuộc địa hóa” trong những lá thư đỏ như máu.
Sau các cuộc biểu tình, chính quyền cảng đã phải hủy bỏ lệnh này vào tháng 10. Tuy nhiên, các doanh nghiệp nói rằng rất ít thay đổi và họ vẫn được yêu cầu sử dụng đường sắt đắt tiền hơn.
Nghị viện đã triệu tập Bộ trưởng giao thông để trả lời các câu hỏi về chính sách hàng hóa vào tháng 11 nhưng ông đã không xuất hiện. Esther Koimett, thư ký chính của bộ giao thông, nói với Reuters rằng chính phủ không còn khiến các nhà nhập khẩu sử dụng đường sắt.
Nhưng Daniel Nzeki, chủ tịch Hiệp hội các nhà ga hàng hóa Kenya và Ireri thuộc Hiệp hội vận tải Kenya cho biết “ an ninh cảng ở Mombasa vẫn đang ngăn xe tải lấy một số hàng hóa”.
Tập đoàn Cầu đường Trung Quốc, công ty đã xây dựng tuyến đường sắt và hiện điều hành nó thông qua công ty con Ngôi sao Châu Phi hoạt động tại Kenya, Các điều khoản chính xác của thỏa thuận không được công khai.
Trung Quốc ủng hộ chỉ thị yêu cầu các nhà nhập khẩu sử dụng đường sắt, ông Wu Peng, đại sứ Bắc Kinh tại Nairobi cho biết.
Cảnh báo với “bẫy nợ” của Trung Quốc
Hiện Kenya nợ Ngân hàng xây dựng Trung Quốc 660 tỷ shilling (KES) cho đường sắt và các dự án khác, khoảng một phần mười của tổng nợ quốc gia. Ngân hàng đã không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận.
Các vấn đề đường sắt là một câu chuyện cảnh báo cho các quốc gia đang phát triển đang gánh nợ Trung Quốc. Trung Quốc đã tích cực đưa châu Phi vào sáng kiến “Một vành đai, một cong đường (BRI)” do ông Tập Cận Bình khởi xướng vào năm 2013, đổ hàng tỉ USD đầu tư vào các cảng, tuyến đường sắt và cơ sở hạ tầng kết nối châu Á với châu Phi và châu Âu.
Từ đó, Trung Quốc “vô tư” tiếp cận nguồn tài nguyên của lục địa đen, trong khi các nền kinh tế châu Phi lại rất cần cơ sở hạ tầng, nhưng cuối cùng các chính phủ châu Phi mất nhiều nguồn tài nguyên chiến lược, và phải tiếp nhận vô số nhân công Trung Quốc đến nước họ lao động, dân địa phương “hoàn toàn không có cơ hội” có được việc làm.
Giá trị công trình cũng khiến nhiều người phải trợn mắt, mỗi km có giá cao gấp đôi, so với tuyến đường sắt nối với thủ đô Addis Ababa (Ethiopia) đến Djibouti, nơi mà Trung Quốc đã có một căn cứ quân sự.
Trung Quốc đã tìm cách xoa dịu nỗi lo sợ rằng các dự án cơ sở hạ tầng của họ làm quá tải một số quốc gia có nợ.
Năm ngoái, họ đã đồng ý tái cấu trúc hơn 12 tỷ đô la tiền trả nợ của Ethiopia, nơi có tuyến đường sắt do Trung Quốc tài trợ cũng đang gặp khó khăn.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét