Các nhà đàm phán Mỹ và Taliban đã thống nhất một khuôn khổ dự thảo cho một thỏa thuận hòa bình nhằm chấm dứt cuộc xung đột 17 năm ở Afghanistan, nhà đàm phán hàng đầu của Washington cho biết, BBC đưa tin.
Các nhà đàm phán Mỹ đã tổ chức sáu ngày đàm phán với Taliban tại Qatar vào tuần trước.
Tổng thống Afghanistan đã thực hiện một cuộc gọi mới để đàm phán trực tiếp với nhóm Hồi giáo, nhưng cho đến nay họ đã từ chối, coi chính phủ là "con rối".
Nhóm này cai trị đất nước từ năm 1996-2001 và vẫn là một lực lượng nổi dậy hàng đầu.
Sự cai trị của họ chấm dứt khi Mỹ tiến đánh Afghanistan sau khi al-Qaeda – lực lượng đã sử dụng đất nước này làm căn cứ - thực hiện vụ tấn công khủng bố ngày 11/9/2001 ở Mỹ.
Các nhà phân tích nói rằng có thể phải mất nhiều năm trước khi đạt được thỏa thuận hòa bình thực sự.
Zalmay Khalilzad, Đại diện đặc biệt của Hoa Kỳ cho Hòa giải Afghanistan, đã ở Kabul để thông báo cho chính phủ Afghanistan về các cuộc đàm phán.
"Một bản thảo về khuôn khổ phải được bổ sung trước khi nó trở thành một thỏa thuận", ông nói với tờ New York Times (NYT) trong một cuộc phỏng vấn, thêm rằng đó là một phần của thỏa thuận được đề xuất mà Taliban tuyên bố sẽ ngăn Afghanistan được sử dụng như một trung tâm cho khủng bố.
Chiến lược của chính quyền Trump đã gây áp lực buộc Taliban phải đàm phán với chính phủ Afghanistan.
Lầu Năm Góc đang mời chào một cuộc rút quân hoàn toàn của quân đội Hoa Kỳ - để đáp lại lệnh ngừng bắn và cam kết của Taliban đối với các cuộc đàm phán trực tiếp này.
[caption id="attachment_1089948" align="aligncenter" width="624"]
Ông Khalilzad (phía sau bên trái) đã thông báo với Tổng thống Ghani (giữa) vào Chủ nhật 27/1/2019. (Ảnh: Reuters)[/caption]
Taliban nói rằng họ sẽ chỉ bắt đầu các cuộc đàm phán với chính phủ Afghanistan sau khi chắc chắn về việc rút quân đã được thỏa thuận.
Cuộc xung đột kéo dài 17 năm đã gây ra tổn thất lớn về mạng sống. Theo số liệu của Liên Hợp Quốc (LHQ), từ 6.000-11.000 dân thường đã bị giết mỗi năm kể từ năm 2009.
Nội dung các cuộc đàm phán?
Trong cuộc phỏng vấn trên tờ New York Times, ông Khalilzad cho biết Taliban đã cam kết không cung cấp nơi trú ẩn an toàn cho các nhóm khủng bố như đã làm với al-Qaeda trước đây. Đây là một yêu cầu chính từ Washington nếu họ rút quân.
"Taliban đã cam kết, với sự hài lòng của chúng tôi, để làm những gì cần thiết nhằm ngăn Afghanistan trở thành một căn cứ cho các nhóm hoặc cá nhân khủng bố quốc tế", ông Khalilzad nói.
Cho đến lúc phỏng vấn, đặc phái viên Hoa Kỳ mới chỉ phát hành một loạt trạng thái Twitter về các cuộc đàm phán - nói rằng đã đạt được "tiến bộ đáng kể", nhưng không cung cấp chi tiết.
Các cuộc thảo luận rõ ràng vẫn còn ở giai đoạn tạm thời, và vẫn còn một chặng đường dài từ thỏa thuận đến hòa bình lâu dài ở Afghanistan. Nhưng sau nhiều năm bế tắc, đây là tiến trình đáng hoan nghênh, theo bình luận viên Jill McGivering của BBC.
Một nhân vật cấp cao của Taliban tham dự các cuộc đàm phán đã nói với BBC cuối tuần qua rằng cả hai bên đã đồng ý thành lập hai ủy ban để lên kế hoạch chi tiết về cách thực hiện các thỏa thuận về nguyên tắc trên hai vấn đề chính:
(1) Khi nào các lực lượng do Mỹ lãnh đạo sẽ rút khỏi Afghanistan?
(2) Một cam kết từ Taliban rằng tổ chức sẽ không cho phép các nhóm thánh chiến quốc tế như al-Qaeda sử dụng đất nước này làm căn cứ trong tương lai
Lãnh đạo Taliban, người phát biểu với điều kiện giấu tên, cho biết các ủy ban sẽ "xác định các tiến trình rút quân và cần bao nhiêu thời gian. Chúng tôi đề nghị sáu tháng, nhưng linh hoạt".
Điều gì tiếp theo?
Người ta thường nói rằng không có giải pháp quân sự cho Hoa Kỳ và các đồng minh ở Afghanistan. Cách tiếp cận của Hoa Kỳ phần lớn là để thuyết phục Taliban rằng họ cũng không thể thắng.
Nhưng chiến lược này có thành công không? Ở một cấp độ, tiến trình trong các cuộc đàm phán hiện tại sẽ cho thấy điều đó. Nhưng thực tế là Taliban đang đàm phán ở một vị thế có sức mạnh tương đối.
Mất mát giữa các lực lượng an ninh Afghanistan là rất lớn. Chính phủ chỉ kiểm soát hoặc ảnh hưởng đến lãnh thổ chứa khoảng hai phần ba dân số.
Không ai tưởng tượng rằng quân đội Afghanistan có thể sớm tự bảo vệ đất nước.
Số liệu chính xác của tình hình là hồ sơ bảo mật khó tiếp cận. Một lượng lớn tin tức đến từ các nguồn quân sự Hoa Kỳ. Hiện Tổng thống Trump đang báo hiệu rằng ông muốn một số, và cuối cùng là toàn bộ quân đội Hoa Kỳ rút về. Nhưng chiến lược củng cố việc rút quân của Mỹ vẫn chưa chắc chắn và không rõ ràng.
Chính phủ Afghanistan nói gì?
Hôm thứ Hai (28/1), Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani tiếp tục yêu cầu Taliban nói chuyện trực tiếp với chính phủ của ông.
Ông ám chỉ những lo ngại rằng các quyền tự do có thể bị mất nếu Taliban chia sẻ quyền lực. Các nhà hoạt động vì quyền phụ nữ đã bày tỏ mối quan ngại đặc biệt do sự đối xử tàn bạo đối với phụ nữ của các chiến binh Taliban khi họ điều hành đất nước.
[caption id="attachment_1089950" align="aligncenter" width="624"]
Biểu đồ số dân thường chết và bị thương ở Afghanistan từ năm 2009-2018. (Nguồn: BBC)[/caption]
"Chúng tôi cam kết đảm bảo hòa bình", ông nói. "Nhưng có những giá trị không thể thương lượng, ví dụ như đoàn kết dân tộc, chủ quyền quốc gia, toàn vẹn lãnh thổ, một chính quyền trung ương mạnh mẽ và có thẩm quyền và các quyền cơ bản của công dân nước này".
Theo văn phòng của ông Ghani, trong một cuộc họp vào Chủ nhật (27/1), ông Khalilzad phủ nhận rằng đã có bất kỳ cuộc thảo luận nào với Taliban về các thỏa thuận điều hành trong tương lai ở Kabul.
Tình hình hiện tại ở Afghanistan như thế nào?
Sức mạnh và tầm kiểm soát của Taliban đã tăng lên kể từ khi các đội quân chiến đấu nước ngoài rời Afghanistan vào năm 2014.
Hàng ngàn binh sĩ do NATO lãnh đạo vẫn duy trì vai trò huấn luyện, hỗ trợ và chống khủng bố.
Hoa Kỳ có đội ngũ lớn nhất, với 14.000 binh sỹ. Tổng thống Mỹ Donald Trump được cho là đang xem xét rút một nửa số này.
Khoảng 8.000 binh sỹ từ 38 quốc gia khác cũng có mặt.
Hôm thứ Sáu (25/1), ông Ghani cho biết hơn 45.000 thành viên của lực lượng an ninh nước này đã bị giết kể từ khi ông trở thành lãnh đạo vào năm 2014.
Giới quan sát ước tính khoảng 15 triệu người - một nửa dân số Afghanistan - đang sống trong các khu vực do Taliban kiểm soát hoặc nơi các chiến binh Taliban có mặt công khai và thường xuyên tiến hành các cuộc tấn công.
Tiến Vũ
[videoplayer link="https://video2.dkn.tv/giai-ma-that-bai-19-nam-cua-quai-vat-thanh-rome-trung-quoc_a0148ab48.html"]
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét